Z tego artykułu dowiecie się co to jest grzywna i na czym polega. Jak przelicza się karę grzywny na pieniądze i czy można rozłożyć ją na raty.
Grzywna to obowiązek uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa określonej kwoty, wynikające z uszczuplenia środków będących w posiadaniu skazanego.
Wyróżnia się dwa rodzaje kar grzywny, które pozwalają na lepsze zindywidualizowanie kary: w stawkach dziennych i kwotową.
W przypadku kary grzywny w stawkach dziennych określa się liczbę (od 10 do 540) oraz wysokość jednej stawki (od 10 do 2000 zł).
Przy wyliczaniu wysokości stawki dziennej lub wysokości kary kwotowej brane są pod uwagę dochody sprawcy, możliwości zarobkowe oraz warunki rodzinne i osobiste.
Przyjmuje się dwie formy wykonywania kary grzywny: czystą, mającą charakter jednorodny (całą karę wykonuje się w ten sam sposób: dobrowolna zapłata, ściągnięcie należności w trybie egzekucji, prace społeczne, zastępcza kara pozbawienia wolności, umorzenie, rozłożenie na raty, zaliczenie pozbawienia wolności na poczet kary grzywny) lub formę złożoną, niejednorodną polegającą na wykonywaniu grzywny poprzez połączenie co najmniej dwóch form czystych na raz.
Kara dobrowolnego wykonania jest najbardziej pożądaną formą wykonywania kary grzywny. Polega na obowiązku dobrowolnego uiszczenia przez skazanego grzywny na rzecz Skarbu Państwa w ciągu 30 dni od wezwania z Sądu (można uiścić grzywnę przed wezwaniem).
Egzekucja kary grzywny jest przymusowym wykonaniem kary grzywny i następuje w przypadku upływu terminu wyznaczonego na karę dobrowolnego wykonania.
Praca społecznie użyteczna to wykonywanie nieodpłatnej pracy na cele społeczne w wymiarze 20-40 godzin miesięcznie. Stosuje się ją wyłącznie gdy egzekucja kary była nieskuteczna lub gdy z okoliczności wynika, że byłaby nieskuteczna oraz gdy grzywna nie przekracza 120 stawek dziennych lub 240000 zł (konieczne jest aby zaistniały obie przesłanki). Na postanowienie dotyczące zmiany kary grzywny na prace społeczne przysługuje skazanemu zażalenie.
Przesłanki do zastosowania zastępczej kary wolności to gdy egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna lub z okoliczności prowadzonej sprawy wynikałoby, że byłaby bezskuteczna oraz w przypadku gdy skazany nie wyrazi zgody na prace społeczne lub uchyla się od ich wykonania lub w przypadku zamiana grzywny na karę społecznie użyteczną jest niecelowa lub niemożliwa. Zastępczą karę pozbawienia wolności skazany odbywa w zakładzie półotwartym w systemie zwykłym, chyba że istnieją przesłanki do umieszczenia go w zakładzie innego typu i w innym systemie. Na postanowienie dotyczące wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności również przysługuje skazanemu złożenie zażalenia.
Skazany podczas wykonywania zastępczej kary wolności lub pracy społecznie użytecznej, może poprzez złożenie kwoty pozostającej do uiszczenia z tytułu kary grzywny, zwolnić się od nich w każdej chwili.
Warunkiem do rozłożenia kary grzywny na raty są zbyt ciężkie skutki natychmiastowego wykonania kary dla skazanego i jego rodziny. Postępowanie zazwyczaj jest wszczynane na wniosek skazanego lub jego obrońcy (może być wszczęte również na wniosek prokuratora). Na postanowienie sądu w sprawie rozłożenia kary grzywny na raty przysługuje skazanemu zażalenie.
Karę grzywny można umorzyć jeżeli łącznie zostaną spełnione trzy warunki: skazany nie spłacił kary grzywny z przyczyn niezależnych od niego, wykonanie kary było niecelowe lub okazało się niemożliwe oraz gdy zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek. Przyczyna umorzenia kary grzywny musi być trwała. Karę można umorzyć w części lub w całości (w wyjątkowych przypadkach). Postępowanie może być wszczęte z urzędu, na wniosek skazanego, obrońcy lub prokuratora i dopiero po upływie terminu kary dobrowolnego wykonania. Na przedmiotowe postanowienie przysługuje skazanemu zażalenie.
Zaletami kary grzywny jest jej duża elastyczność, pozostanie skazanego w swoim środowisku społecznym. Skazany podczas wykonywania kary grzywny nie jest narażony na styczność ze środowiskiem przestępczym. Kara grzywny nie prowadzi również do napiętnowania społecznego skazanego.
Kara grzywny powoduje nierówność wobec prawa i uprzywilejowanie osób zamożnych. Kara tego typu powoduje również, że odbywanie kary traci charakter osobisty a jej skutki odczuwane są przez rodzinę skazanego.
