Postępowanie przyspieszone jest trybem postępowania uregulowanym w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Postępowanie przyspieszone stosowane jest głównie wobec sprawców ujętych w momencie popełniania czynu zabronionego lub bezpośrednio po dokonaniu przestępstwa.
Regulacje dotyczące postępowania przyspieszonego mają na celu szybsze osądzenie sprawców, głównie przestępstw chuligańskich, zniszczenia mienia, gróźb karalnych, znieważenia funkcjonariusza, naruszenia nietykalności cielesnej lub spowodowania wypadku drogowego pod wpływem alkoholu. Postępowanie przyspieszone stosuje się również do osób niemających stałego miejsca zamieszkania lub pobytu oraz do osób przebywających jedynie czasowo na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że rozpoznanie sprawy w postępowaniu zwyczajnym będzie niemożliwe lub znacznie utrudnione. Postępowanie przyspieszone stosuje się także wobec sprawców wykroczeń popełnionych w związku z imprezą masową (przeciwko porządkowi i spokojowi publicznemu lub przeciwko mieniu i urządzeniom użytku publicznego).
Postępowanie przyspieszone stosowane jest w przypadku przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności do lat 5, a których sprawcę ujęto na gorącym uczynku lub zaraz po popełnieniu wykroczenia.
Postępowanie przyspieszone ma na celu znaczne skrócenie procedur (72 godziny na przeprowadzenie całej procedury). Zgodnie z zapisami kodeksu policja i prokuratura mają 48 godzin na to aby przedstawić przed sądem wniosek zastępujący akt oskarżenia.
Gdy sprawca zostanie ujęty na gorącym uczynku i zebrane dowody będą wystarczające sąd może w ciągu 24 godzin wydać wyrok. Jeżeli w ciągu 72 godzin od momentu zatrzymania sąd nie wyda wyroku, sprawa musi trafić do procedowania w normalnym trybie. W razie przerwania rozprawy na okres dłuższy niż 3 dni sprawę rozpoznaje się w postępowaniu zwyczajnym.
Od decyzji sądu, która zapadnie w postępowaniu przyspieszonym oskarżonemu przysługuje prawo do odwołania się. Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę najpóźniej w ciągu miesiąca od daty jej wpływu do tego sądu.
Za rozpoczęcie procedury przyspieszonej odpowiedzialna jest policja. Zadaniem tego organu jest zebranie i przygotowanie materiału dowodowego. Policja w tym czasie musi ściśle współpracować z sądem, prokuraturą i obrońcą oskarżonego.
Po przyłapaniu sprawcy na gorącym uczynku, funkcjonariusz policji powinien doprowadzić sprawcę do jednostki policji, sporządzić protokół zatrzymania i powiadomić o zatrzymaniu prokuraturę. W kolejnym etapie do prokuratury kierowany jest wniosek o rozpatrzenie sprawy w trybie przyspieszonym. Złożony wniosek podlega ocenie prokuratora. Ten zanim podejmie decyzję o zatwierdzeniu lub odrzuceniu wniosku powinien przesłuchać oskarżonego. Następnie zaakceptowany przez prokuraturę wniosek trafia do sądu i pełni funkcję aktu oskarżenia.
Sąd właściwy do rozpatrywania spraw w postępowaniu przyspieszonym to sąd rejonowy. Podejrzany w trakcie trwania postępowania musi skorzystać z pomocy obrońcy (na własny koszt lub z obrońcy z urzędu pełniącego dyżur w sądzie).
Uzasadnienie wyroku sporządza się tylko na wniosek złożony ustnie do protokołu rozprawy, bezpośrednio po ogłoszeniu wyroku. Sąd na sporządzenie uzasadnienia ma 3 dni. Termin do wniesienia środka odwoławczego wynosi 3 dni i biegnie od daty doręczenia wyroku z uzasadnieniem.
Postępowanie przyspieszone znacznie zmniejsza koszty związane z działalnością sądów i policji, jest zdecydowanie tańsze niż postępowanie rozpatrywane w trybie zwyczajnym, które trwa ok 6-8 miesięcy.